ગુજરાતમાં આવી રહી છે વધુ એક ઓઈલ રિફાઈનરી, તો લાખોની નોકરીના દરવાજા ખૂલશે

Business News : ગુજરાતના જામનગર જિલ્લાને વધુ એક રિફાઈનરી મળવાની શક્યતા છે. જામનગરને ONGC નનવીનતમ રિફાઇનરી મળવાની શક્યતા દેખાઈ રહી છે. જેમાં સાઉદી અરેબિયા ક્રૂડ ઓઇલ સપ્લાય કરશે. 

ગુજરાતમાં ગ્રીનફિલ્ડ રિફાઇનરી સ્થાપવા માટે સંયુક્ત સાહસ કંપની માટે સાઉદી અરેબિયા સાથે વાટાઘાટો કરી રહી છે. સૂત્રો દ્વારા પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, રાજ્ય સંચાલિત ઓઇલ એન્ડ નેચરલ ગેસ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (ONGC) દ્વારા ગ્રીનફિલ્ડ રિફાઇનરી ગુજરાતના દરિયાકાંઠાના જામનગર જિલ્લામાં સ્થાપવામાં આવે તેવી શક્યતા છે.

અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે ONGC પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે સંયુક્ત સાહસ કંપની સ્થાપવાની વિગતો પર કામ કરવા માટે સમાંતર રીતે સાઉદી અરેબિયા સાથે પણ વાટાઘાટો કરી રહી છે. ગલ્ફ દેશ રિફાઇનરી માટે ક્રૂડ ઓઇલ પણ સપ્લાય કરી શકે છે. આ એક દરિયાકાંઠાની રિફાઇનરી હશે. રિફાઇનરી ગુજરાતના જામનગર જિલ્લામાં સ્થાપિત થવાની શક્યતા છે. 

ONGC હાલમાં વિગતવાર શક્યતા અહેવાલ (DFR) પર કામ કરી રહ્યું છે, જેના પછી રિફાઇનરીની અંતિમ ક્ષમતા અને પ્રોજેક્ટ માટે જરૂરી રોકાણને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવશે. 

પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી એપ્રિલ 2025 માં સાઉદી અરેબિયાની મુલાકાતે ગયા ત્યારે, બંને દેશોએ ઉર્જા પ્રોજેક્ટ્સ પર સહયોગ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો, ખાસ કરીને રિફાઇનિંગ અને પેટ્રોકેમિકલ્સ ક્ષેત્રોમાં પીએમ મોદીની મુલાકાત દરમિયાન ભારત અને સાઉદી દ્વારા સંયુક્ત નિવેદન અનુસાર, દેશોએ ભારતમાં બે રિફાઇનરીઓ સ્થાપિત કરવા પર કામ કરવાની જાહેરાત કરી હતી.

બીજી રિફાઇનરી આંધ્રપ્રદેશના નેલ્લોર જિલ્લામાં રાજ્ય સંચાલિત ભારત પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (BPCL) દ્વારા સ્થાપવામાં આવી રહી છે.

BPCL આંધ્રપ્રદેશમાં કંપનીની આગામી રિફાઇનરી માટે ક્રૂડ ઓઇલ સોદા માટે સાઉદી અરેબિયા સાથે વાટાઘાટો કરી રહી છે. જો સાઉદી અરેબિયા રિફાઇનરી માટે તેલની ખરીદી પર "સારી છૂટ" આપવા સંમત થાય તો કંપની નવી રિફાઇનરી માટે ક્રૂડ ઓઇલના પુરવઠા માટે 15-20 વર્ષના લાંબા ગાળાના સોદામાં પ્રવેશ કરશે. તે નવી રિફાઇનરીમાં 20-25 ટકા હિસ્સો ઘટાડીને દેશ સાથે સંયુક્ત સાહસ બનાવવા પણ તૈયાર છે. વાતચીત હજુ ચાલુ છે.

ભારત સાઉદી અરેબિયાના ક્રૂડ ઓઇલ માટે એક વિશાળ બજાર છે, કારણ કે નવી દિલ્હી તેની તેલ જરૂરિયાતોનો નોંધપાત્ર હિસ્સો રિયાધ પાસેથી ખરીદે છે. સાઉદી - ભારતનો પરંપરાગત ક્રૂડ ઓઇલ ભાગીદાર - હાલમાં રશિયા અને ઈરાન પછી નવી દિલ્હીને ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ સપ્લાયર છે.

વૈશ્વિક માંગમાં ઘટાડો થવાને કારણે ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં ઘટાડો થતાં, સાઉદી અરેબિયા પોતાને એક બજાર બનાવવા અને તેલ નિકાસ વધારવા માટે તેલ સોદાઓ પર વિચાર કરી રહ્યું છે. વૈશ્વિક વલણથી વિપરીત, ભારતની તેલની માંગ મજબૂત રહે છે અને આગામી વર્ષોમાં તે વધવાની અપેક્ષા છે.

રિફાઇનિંગ ક્ષમતા વિસ્તરણ
ભારત - વિશ્વનો ચોથો સૌથી મોટો રિફાઇનર છે - દેશની ઇંધણ માંગ મજબૂત હોવાથી તેની રિફાઇનિંગ ક્ષમતામાં વધુ વધારો કરવા માટે કામ કરી રહ્યું છે. ભારત સરકારની શરૂઆતની યોજના મહારાષ્ટ્રના રત્નાગીરીમાં 60 mmtpa રિફાઇનરી સ્થાપવાની હતી, જે પાછળથી જમીન સંપાદનના મુદ્દાઓને કારણે મુલતવી રાખવી પડી.

રાજ્ય સંચાલિત ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ (OMCs) ઉપરોક્ત પ્લાન્ટ સ્થાપવામાં નિષ્ફળ ગયા પછી, ભારતના ઓઇલ મંત્રી હરદીપ સિંહ પુરીએ કહ્યું કે કંપનીઓ જમીન સંપાદનની સમસ્યાઓ ટાળવા માટે 20-25 mmtpa ક્ષમતાની નાની રિફાઇનરીઓનું નિર્માણ કરશે.

ભારત 2030 સુધીમાં તેની રિફાઇનિંગ ક્ષમતાને હાલમાં 250 mmtpa થી વધારીને 450 mmtpa કરવાનું લક્ષ્ય રાખે છે, તેથી સરકારે નવી ઓઇલ રિફાઇનરીઓ શરૂ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે અને હાલની રિફાઇનરીઓની ક્ષમતાનો વિસ્તાર પણ કર્યો છે.