Indo-Pakistan War: କଣ ଏହି ହାଜିପିର ପାସ, ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର ଆଲୋଚନା ସମୟରେ ମୋଦୀ ଉଠାଇଲେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ

Indo-Pakistan War: ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଲୋକସଭାରେ ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର ଉପରେ ଆଲୋଚନା ସମୟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ପ୍ରାୟ 100 ମିନିଟର ଏକ ଲମ୍ବା ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲେ ଯେ ସେ କୌଣସି ବିଦେଶୀ ନେତାଙ୍କଠାରୁ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ପାଇଁ ଡାକି ନାହାଁନ୍ତି। ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲା ଯେ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ମିଛ କହୁଛନ୍ତି। ସେହି ସମୟରେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣ ସମୟରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ପଚାରିଥିଲେ ଯେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତୀୟ ସେନା 1965 ମସିହାରେ ହାଜିପିର ଘାଟିକୁ କବଜା କରିଥିଲା, ତେବେ ଏହାକୁ କାହିଁକି ଫେରାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା?

କଣ ଏହି ହାଜିପିର ପାସ
ଏହି ଘଟଣାଟି ୧୯୬୫ ମସିହାର ଭାରତ-ପାକ୍ ଯୁଦ୍ଧ ସହିତ ଜଡିତ। ବର୍ତ୍ତମାନ, ହାଜିପିର ପାକିସ୍ତାନ ଅଧିକୃତ କାଶ୍ମୀରରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ୧୯୬୫ ମସିହା ମେ ମାସରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ତିନୋଟି ପାହାଡ଼ ଦଖଲ କରି ଶ୍ରୀନଗର-ଲେହ ରାଜପଥ ଉପରେ ତୋପ ସାହାଯ୍ୟରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା। ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା କାଶ୍ମୀରରେ ଭାରତୀୟ ଶାସନ ସମାପ୍ତ କରି ସେଠାରେ ଏକ କାଠକଣ୍ଢେଇ ସରକାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା। ଏଥିପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ଅପରେସନ୍ ଜିବାଲ୍ଟର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା। ସେମାନଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ଗରିଲାଙ୍କୁ କାଶ୍ମୀରରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରାଇବା ଏବଂ ସେଠାରେ ଆତଙ୍କବାଦ ପ୍ରସାର କରିବା। ଏହି ଯୋଜନାରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କୁ ବିଦ୍ରୋହ ପାଇଁ ଉସୁକାଇବା ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଥିଲା।

ତଥାପି, ଏଥିପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନକୁ ବହୂମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡିଥିଲା। ୧୫ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୬୫ରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନାକୁ ଶିକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଲାଇନ ପାର କରି ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଯେଉଁଠାରୁ ଏହି ଅପରେସନ୍ ଚଳାଉଥିଲା ସେହି ତିନୋଟି ପାହାଡ଼ି ଅଞ୍ଚଳକୁ କବଜା କରିଥିଲା। ଏଠାରେ କହି ରଖୁ ଯେ ହାଜିପିର ପାସ୍ ମଧ୍ୟ ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଥିଲା। ପାକିସ୍ତାନ ଅନୁପ୍ରବେଶ ପାଇଁ ଏହି ସ୍ଥାନକୁ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲା। ୨୮ ଅଗଷ୍ଟରେ, ଭାରତୀୟ ସେନା ଏହି ହାଜିପିର ପାସ୍ କବଜା କରିଥିଲା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ପଳାଇ ଯାଇଥିଲା।

ପରେ, ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ତାସକେଣ୍ଟ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଭାରତ ହାଜିପିର ଘାଟିକୁ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଫେରାଇ ଦେଇଥିଲା। ସରକାରଙ୍କ ଏହି ପଦକ୍ଷେପକୁ ବହୁତ ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତିନାମା ୧୦ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୬୬ ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ସମାପ୍ତ କରିବା।

କାହିଁକି ଗୁରୁତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏହି ଘାଟି
ପ୍ରକୃତରେ, ହାଜିପିର ଘାଟି ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଉଭୟ ପାଇଁ ରଣନୈତିକ ଭାବରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଯଦି ଏହା ଭାରତର ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଥାଆନ୍ତା, ତେବେ ପୁଞ୍ଚ ଏବଂ ଉରି ମଧ୍ୟରେ ଦୂରତା ୨୮୨ କିଲୋମିଟରରୁ ମାତ୍ର ୫୬ କିଲୋମିଟରକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଥାଆନ୍ତା। ଏହା ୨୬୩୭ ମିଟର (୮୬୫୨ ଫୁଟ) ଉଚ୍ଚତାରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଐତିହାସିକ ଭାବରେ ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକାକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାସ୍ତା ହୋଇଆସିଛି।