બે દેશ વચ્ચે સારા સંબંધ હોય તો શું હથિયારોની જેમ પરમાણુ બોમ્બ પણ વેચી શકે? જાણો શું છે નિયમ

Nuclear Bombs Buying and Selling: આજના યુગમાં પરમાણુ હુમલાનો ખતરો સતત રહે છે. જ્યારે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે યુદ્ધ જેવી પરિસ્થિતિ ઊભી થઈ, ત્યારે દુનિયા એલર્ટ મોડ પર આવી ગઈ, કારણ કે બન્ને દેશો પરમાણુ હથિયારથી સજ્જ હતા. આ સમયે ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચેના યુદ્ધે પણ લોકોનું ધ્યાન ખેંચ્યું છે. અમેરિકા પણ હવે તેમાં પ્રવેશી ગયું છે. ઈરાન પરમાણુ હથિયાર બનાવી રહ્યું છે, જેના પર અમેરિકા અને ઈઝરાયલે તેના પર હુમલો કર્યો. જો આપણે દુનિયામાં વિવિધ મોરચે ચાલી રહેલા યુદ્ધોની વાત કરીએ, તો આ સમય દરમિયાન એક દેશ પોતાના હથિયારોને મજબૂત બનાવવાનું શરૂ કરે છે, જ્યાં તે અન્ય દેશો પાસેથી પણ હથિયાર ખરીદે છે, પરંતુ અહીં પ્રશ્ન એ છે કે શું કોઈ દેશ પરમાણુ હથિયાર પણ સપ્લાય કરી શકે છે? શું આ માટે દુનિયામાં કોઈ નિયમ બનાવવામાં આવ્યો છે?

શું દરેક દેશ બનાવી શકે છે પરમાણુ હથિયાર?
ના, સૌથી પહેલા એ સ્પષ્ટ છે કે, દરેક દેશ પરમાણુ હથિયાર બનાવી શકતું નથી. દુનિયામાં નવ પરમાણુ શસ્ત્રો ધરાવતા રાષ્ટ્રો છે, જેમાં સંયુક્ત રાજ્ય અમેરિકા, યુનાઇટેડ કિંગડમ, ફ્રાન્સ, ચીન, ભારત, પાકિસ્તાન, ડેમોક્રેટિક પીપલ્સ રિપબ્લિક ઓફ કોરિયા (ઉત્તર કોરિયા) અને ઇઝરાયલનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય કોઈ અન્ય દેશ પરમાણુ હથિયાર બનાવી શકતો નથી અને દુનિયામાં પરમાણુ હથિયારના ફેલાવાને રોકવા માટે એક સંધિ પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા, જેને ન્યૂક્લિયર નોન-પ્રોલિફેરેશન ટ્રીટી (NPT) નામ આપવામાં આવ્યું હતું. આ સંધિ પર 1970માં હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.

આ સંધિ પર 190 દેશોએ હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. એવું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે, અમેરિકા, રશિયા, બ્રિટન, ફ્રાન્સ અને ચીન સિવાય કોઈ અન્ય દેશ પરમાણુ હથિયાર બનાવશે નહીં. પરંતુ તમે વિચારશો કે આવું કેમ થયું અને ભારત અને પાકિસ્તાને પરમાણુ હથિયાર કેવી રીતે બનાવ્યા? તો જવાબ એ છે કે ઉપરોક્ત 5 દેશોને બાકાત રાખવામાં આવ્યા હતા કારણ કે સંધિ પર હસ્તાક્ષર થયા ત્યાં સુધીમાં તેઓ પહેલાથી જ આ હથિયાર બનાવી ચૂક્યા હતા, પરંતુ સંધિ પર હસ્તાક્ષર એટલા માટે કરવામાં આવ્યા હતા કે, ભવિષ્યમાં બાકીની દુનિયામાં તેનો પ્રચાર ન થાય.

જ્યારે ભારત, પાકિસ્તાન, ઇઝરાયલ અને ઉત્તર કોરિયાની વાત કરીએ તો, આ દેશો કાં તો સંધિનો ભાગ બન્યા નહીં અથવા કોઈપણ ખુલાસો કર્યા વિના પરમાણુ પરીક્ષણો કરીને શાંતિથી તેમાંથી બહાર નીકળી ગયા. જો કે, ઈરાન આ કરી શક્યું નહીં અને તેની પરમાણુ હથિયાર બનાવવાની ઇચ્છા સ્પષ્ટ થઈ ગઈ, જેના પર હવે હુમલો કરવામાં આવ્યો છે અને તેને હથિયાર બનાવવાથી રોકવામાં આવ્યું છે.

શું પરમાણુ હથિયારની સપ્લાઈ થઈ શકે છે?
દુનિયામાં દરેક હથિયાર વેચાતા અને ખરીદતા જોયા હશે. પરંતુ પરમાણુ બોમ્બ એ એક એવું હથિયાર છે જે દુનિયામાં વિનાશ લાવી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં સંયુક્ત રાષ્ટ્ર તેમના ઉપયોગ, વેચાણ અને ખરીદી પર બાજ નજર રાખે છે. આ ઉપરાંત દુનિયાના પરમાણુ શક્તિ ધરાવતા દેશો એ પણ સુનિશ્ચિત કરે છે કે કોઈ પણ દેશ પરમાણુ હથિયાર અથવા તેની ટેકનોલોજી બીજા કોઈ દેશને ન આપે.

આ સાથે જ સંધિનો હેતુ પરમાણુ હથિયારોના ખતરા ઘટાડવાનો અને અન્ય દેશોને આ હથિયાર બનાવતા અટકાવવાનો છે. હવે આવી સ્થિતિમાં જો કોઈ સંધિની બહાર પરમાણુ હથિયાર બનાવે છે અથવા કોઈ દેશ તેને વેચે છે, તો તેને અન્ય દેશો દ્વારા કડક પ્રતિબંધો તેમજ લશ્કરી કાર્યવાહીનો ખતરો પણ રહે છે.