આ એક રિપોર્ટથી ભારતના લોકોનું વધી ગયું તાપમાન! આ દવાઓનું 50% સુધી વધી ગયું વેચાણ

Heart Disease: ભારત વિશ્વના એવા દેશોમાંનો એક છે જ્યાં હૃદય રોગ (કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર રોગ) થી પીડાતા દર્દીઓની સંખ્યા સૌથી વધુ છે. ખરાબ જીવનશૈલી, સ્થૂળતા, હાઈ બ્લડ પ્રેશર અને ડાયાબિટીસ જેવા જોખમી પરિબળોએ પણ ભારતીયોમાં હૃદય રોગનું જોખમ વધાર્યું છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં હૃદયના દર્દીઓની સંખ્યામાં કેટલી ઝડપથી વધારો થયો છે, તેનો અંદાજ એ હકીકત પરથી લગાવી શકાય છે કે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ભારતમાં હૃદય સંબંધિત દવાઓના વેચાણમાં 50 ટકાનો વધારો થયો છે.

શું કહે છે રિપોર્ટ?
મુંબઈ સ્થિત ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની ફાર્મારેકના નવા રિપોર્ટ મુજબ 2021થી 2025 દરમિયાન હૃદય સંબંધિત દવાઓના વેચાણમાં 50 ટકાનો વધારો થયો છે, જે હૃદયના દર્દીઓની સંખ્યામાં વધારો તરફ પણ નિર્દેશ કરે છે. ભારતમાં હૃદય દવાઓનું વેચાણ જૂન 2021માં 1,761 કરોડથી વધીને જૂન 2025 સુધીમાં 2,645 કરોડ થઈ ગયું. આ આંકડો દર વર્ષે 10.7 ટકાના દરે વધી રહ્યો છે. આ રિપોર્ટ પછી આરોગ્ય નિષ્ણાતો ભારતમાં હૃદય સંબંધિત જોખમો સામે વિલંબ કર્યા વિના કડક પગલાં લેવાની વાત કરી રહ્યા છે.

કેમ વધ્યું દવાઓનું વેચાણ?
દવાઓના વેચાણમાં વધારો એ દર્શાવે છે કે વિવિધ વય જૂથોના લોકો હૃદયની સમસ્યાઓનો સામનો કરી રહ્યા છે, જેમાં લિપિડ્સ ઘટાડવા, હૃદયની નિષ્ફળતા અને એન્ટિ-એન્જિનલ સારવાર માટે વપરાતી દવાઓના વેચાણમાં મોટો વધારો જોવા મળ્યો છે. ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે એન્ટિ-એન્જિનલ એટલે એવી દવાઓ અને સારવાર જેનો ઉપયોગ હૃદય રોગ સાથે સંકળાયેલા દુ:ખાવાને દૂર કરવા અથવા અટકાવવા માટે થાય છે.

શું કહે છે આંકડા?
નેશનલ ક્રાઈમ રેકોર્ડ્સ બ્યુરોના 'Accidental Deaths and Suicides' રિપોર્ટ મુજબ 2022 માં 32,457 લોકો હૃદયરોગના હુમલાથી મૃત્યુ પામ્યા હતા, જ્યારે 2021 માં આ સંખ્યા 28,413 હતી. અમેરિકન લાઇબ્રેરી ઓફ મેડિસિનના 2024ના રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે ભારતના શહેરી વિસ્તારોમાં કોરોનરી આર્ટરી ડિસીઝ (CAD) નું વલણ જે 1960ના દાયકામાં 1-2 ટકા હતું, તે તાજેતરના વર્ષોમાં વધીને 10-12 ટકા થયું છે. ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં તે 2-3 ટકાથી વધીને 4-6 ટકા થયું છે. રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે ભારતમાં 40-69 વર્ષની વયના લોકોમાં 45 ટકા મૃત્યુ માટે હૃદયરોગ જવાબદાર છે. 2016માં ભારતમાં કુલ મૃત્યુમાંથી 27 ટકા હૃદયરોગના કારણે થયા હતા.

હૃદય સંબંધિત બિમારીઓથી મૃત્યુમાં વધારો થવાનું શું છે કારણ?
નિષ્ણાતો કહે છે કે આ તીવ્ર વધારા માટે કેટલાક કારણો હોઈ શકે છે. આ વિશે વાત કરતા ચાઇલ્ડ હાર્ટ ફાઉન્ડેશનના સ્થાપક ડૉ. વિકાસ કોહલીએ કહ્યું, 'હૃદયની દવાઓના પ્રિસ્ક્રિપ્શનમાં વધારો થયો છે કારણ કે ડોકટરો રોગોને વહેલા શોધી રહ્યા છે. હવે હૃદયની નિષ્ફળતા માટે દવાઓ અને સારવાર ખૂબ જ પ્રારંભિક તબક્કામાં શરૂ કરવામાં આવે છે.'

તેમણે વધુમાં કહ્યું, 'છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સેક્યુબિટ્રિલ અને એપ્લેરેનોન જેવી દવાઓના વેચાણમાં 83 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો છે. અમે એમ્બ્રીસેન્ટન, સેલેક્સીપેગ અને ટેડાલાફિલ જેવી બાળરોગ (બાળકો સંબંધિત) હૃદયની દવાઓની માંગમાં પણ વધારો જોયો છે જે પલ્મોનરી હાયપરટેન્શન જેવા રોગોથી પીડાતા બાળકો માટે જીવન બચાવનાર છે, તેથી વેચાણના આંકડા વધ્યા છે. પરંતુ આ ખરેખર એ પણ સૂચવે છે કે દેશ હૃદય સ્વાસ્થ્ય સંકટના સ્તરને સમજી રહ્યું છે.'

યુવાનોને ઘેરી રહી છે બીમારી
આ બધાની સાથે કાર્ડિયોલોજિસ્ટ્સ પણ ચિંતાજનક પરિવર્તનની ચેતવણી આપી રહ્યા છે. હૃદય રોગ હવે ફક્ત વૃદ્ધો સુધી મર્યાદિત નથી. 30થી 40 વર્ષની વય જૂથના દર્દીઓમાં પણ તેનું નિદાન ઝડપથી થઈ રહ્યું છે. ડૉ. કોહલીએ કહ્યું, 'દર બે ભારતીયોમાંથી એક વ્યક્તિ હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ, મેદસ્વીતા અથવા ડાયાબિટીસ જેવી કોઈને કોઈ જીવનશૈલીની સમસ્યાથી પીડાય છે. આ હવે વૃદ્ધો અથવા શહેરી જીવનશૈલી ધરાવતા લોકોની સમસ્યા નથી.', 'કોલેજના ત્રીજા ભાગના વિદ્યાર્થીઓ પણ વધુ વજનવાળા છે. 2019થી 2022 વચ્ચે સ્થૂળતામાં 50 ટકાનો વધારો થયો છે. કોલેસ્ટ્રોલ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશરની સમસ્યાઓ વધી રહી છે. યુવાનોમાં પણ તે ઝડપથી વધી છે.'

કંટ્રોલ છે જરૂરી
આવા ચિંતાજનક આંકડાઓને ધ્યાનમાં રાખીને જાહેર આરોગ્ય નિષ્ણાતો ભાર મૂકી રહ્યા છે કે ધ્યાન નિવારણ (રોગ અટકાવવાના પ્રયાસો) પર કેન્દ્રિત હોવું જોઈએ. હૃદયના સ્વાસ્થ્ય અને જીવનશૈલીમાં પરિવર્તન વિશે જાગૃતિ વધારવાની સાથે નીતિઓ બનાવવાની તાત્કાલિક જરૂર છે. ડૉ. કોહલીએ કહ્યું, 'આપણે દવાઓની મદદથી આ સંકટમાંથી બહાર આવી શકતા નથી. નિવારણને પ્રાથમિકતા આપવી પડશે.'