બ્રેન સ્ટ્રોક થાય તો સૌથી પહેલા જોવા મળે છે આ 3 લક્ષણ, ઓળખી લેશો તો બચી જશે જીવ

Health News: બ્રેન ટ્યુમર એટલે કે મગજમાં સેલ્સનું અસામાન્ય રૂપથી વધવું. જ્યારે મગજના સેલ્સ કોઈ કંટ્રોલ વગર વધવા લાગે ચે તો તે એક ગાંઠ કે ટ્યુમરનું સ્વરૂપ ધારણ કરે છે. આ ટ્યુમર ધીમે-ધીમે મગજના અન્ય ભાગ પર દબાવ બનાવે છે, તેનાતી શારીરિક અને માનસિક કાર્ય પ્રભાવિત થાય છે. બ્રેન ટ્યુમર મુખ્ય રૂપે બે પ્રકારના હોય છે બેનાઇન એટલે કે જે કેન્સરયુક્ત હોતું નથી અને ધીમે-ધીમે વધે છે તથા મેલિગ્નેંટ જે કેન્સરયુક્ત હોય છે અને ઝડપથી ફેલાય છે. બ્રેન ટ્યુમરને કારણોમાં જેનેટિક ફેક્ટર, એક્સ-રે કે રેડિએશનનો વધુ સંપર્ક, નબળી ઇમ્યુન સિસ્ટમ અને કેટલીક કેમિકલના સંપર્કમાં આવવું સામેલ છે. પરંતુ ક્યારેક તેના કારણો સ્પષ્ટ થતાં નથી. તેવામાં સમય રહેતા તેના લક્ષણને ઓળખવા અને સારવાર કરાવવી ખૂબ જરૂરી છે.

મગજની ગાંઠો મગજના સામાન્ય કાર્યમાં દખલ કરે છે. તે વિચારવાની, બોલવાની, જોવાની, સાંભળવાની, સંતુલન જાળવવાની અને લાગણીઓને નિયંત્રિત કરવાની ક્ષમતાને અસર કરી શકે છે. જો ગાંઠ મગજના ચોક્કસ ભાગ પર દબાણ લાવે છે, તો ત્યાંની ચેતા અને પેશીઓ પ્રભાવિત થઈ શકે છે. જે લોકોને ભૂતકાળમાં તેમના પરિવારમાં આ સમસ્યા થઈ હોય, જેઓ રેડિયેશન અથવા કાર્સિનોજેનિક રસાયણોના સંપર્કમાં આવ્યા હોય, જેઓ 50 વર્ષથી વધુ ઉંમરના હોય અથવા જેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય, તેમાં મગજની ગાંઠનું જોખમ વધારે હોય છે. બાળકો અને વૃદ્ધોને પણ વધુ જોખમ હોય છે.

બ્રેઈન સ્ટ્રોક પછી કયા ત્રણ લક્ષણો પહેલા દેખાય છે?
મેક્સ સાકેત હોસ્પિટલના ન્યુરોસર્જરી વિભાગના પ્રોફેસર ડૉ. દલજીત સિંહ સમજાવે છે કે બ્રેઈન સ્ટ્રોક એક તબીબી કટોકટી છે, જેમાં દરેક સેકન્ડ કિંમતી છે. જ્યારે મગજને પૂરતો ઓક્સિજન મળતો નથી, ત્યારે તેના કોષો થોડીવારમાં મૃત્યુ પામે છે. તેથી, તેના શરૂઆતના લક્ષણો ઓળખવા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ચાલો જાણીએ:

ચહેરાની એક બાજુ ઝૂકી જાય છે અથવા સુન્ન થઈ જાય છે
વ્યક્તિ અચાનક એક બાજુ હસવાનું બંધ કરી દે છે અથવા તેની આંખ અને હોઠ છૂટા પડી જાય છે. આ મગજના તે ભાગમાં સમસ્યાનો સંકેત હોઈ શકે છે જે ચહેરાના ચેતાને નિયંત્રિત કરે છે.

આ પણ વાંચોઃ Liver: હળદરથી લઈ લસણ સુધીની આ વસ્તુઓ લીવરને અંદરથી કરશે સાફ, ડાયટમાં કરો સામેલ

હાથ અથવા પગમાં નબળાઈ અથવા સુન્નતા
બ્રેઈન સ્ટ્રોકથી પ્રભાવિત વ્યક્તિ પોતાનો એક હાથ અથવા પગ યોગ્ય રીતે ઉપાડી શકતો નથી. આ ખાસ કરીને શરીરની એક બાજુ થાય છે.

બોલવામાં મુશ્કેલી
વ્યક્તિની વાણી અસ્પષ્ટ થઈ જાય છે, તે તેના શબ્દો યોગ્ય રીતે બોલી શકતો નથી, અથવા બીજી વ્યક્તિ શું બોલી રહી છે તે સમજી શકતો નથી.

આ ત્રણ લક્ષણોને ઓળખવા માટે FAST તકનીકનો સહારો લઈ શકાય છે.

F (Face) શું હાસ્ય અસમાન છે?

A (Arms) શું બંને હાથ બરાબર રીતે ઉઠી રહ્યાં નથી?

S (Speech) શું બોલવામાં ગડબડી છે?

T (Time) જો ઉપર દર્શાવેલા લક્ષણ જોવા મળે તો સમય બરબાદ ન કરો અને તત્કાલ મેડિકલ સહાયતા લો.

જલ્દી સારવાર મળવાથી વ્યક્તિનો જીવ બચાવી શકાય છે અને સ્થાયી નુકસાન રોકી શકાય છે.

કઈ રીતે બચાવ કરશો?

હેલ્ધી અને પૌષ્ટિક આહાર લો.

ધૂમ્રપાન અને દારૂના સેવનથી બચો

દરરોજ એક્સરસાઇઝ અને યોગ કરો.

તણાવને દૂર કરવાનો પ્રયાસ કરો.

સમય-સમય પર સ્વાસ્થ્યની તપાસ કરાવો.

કોઈપણ અસામાન્ય લક્ષણને નજરઅંદાજ ન કરો.

ડિસ્ક્લેમર
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી જાણકારીઓ પર અમે તે દાવો નથી કરી રહ્યાં કે સંપૂર્ણ સત્ય તથા સટીક છે. વધુ જાણકારી માટે તમે સંબંધિત ક્ષેત્રના નિષ્ણાંતની સલાહ લઈ શકો છો.